Kaju nedir?
Kaju meyvesi, olgunlaştığında yaklaşık bir elma büyüklüğüne ulaşır ve sert bir kabukla çevrilidir. Kabuğunun iç kısmındaki bir tohumun sapı üzerinde büyür ve olgunlaştığında tohumun dışına çıkar. Bu tohum, kaju ya da kaju fıstığı olarak anılan kısımdır.
Meyvenin sap-dış kısmından elde edilen kaju fıstığı, çiğ, kavrulmuş, soslanmış ya da baharatlandırılmış şekillerde tüketilebilir. Sağlıklı bir çerez, bir atıştırmalık olarak son yıllarda popülaritesi artan kajuyu, özellikle çiğ, işlenmemiş halde tüketmek önerilir. İçeriğinde protein, besin lifi, sağlıklı yağlar, vitaminler ve mineraller bulunan kajuyu siz de doktorunuza danıştıktan ve sizin için uygun olup olmadığını öğrendikten sonra güvenle tüketebilirsiniz. Yine de kaju ile ilgili aşağıdaki detaylara da göz atmanızda büyük yarar var, bizden söylemesi.
Kajunun faydaları nelerdir?
- Kaju, doymamış yağ asitleri içerdiğinden düzenli ve ölçülü tüketildiğinde kalp ve damar sağlığına olumlu etkilerde bulunuyor.
- İçerdiği besin lifleri sayesinde kaju, sindirim sisteminin sağlıkla çalışmasına destek oluyor. Bu etkisiyle kabızlık sorununa çözüm olduğu da biliniyor.
- İçeriğinde kalsiyum ve magnezyum bulunan kaju, bu mineraller sayesinde kemik ve kas sağlığını destekliyor.
- E vitamini ve flavonoidler bakımından da zengin olan kaju, bu sayede vücudu toksinlerden arındırabiliyor ve hasar alan hücrelerin iyileşme sürecine katkıda bulunuyor.
- İçeriğinde bulunan besin lifleri ve protein sayesinde kajunun kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olduğu da biliniyor.
Çiğ kaju faydaları nelerdir?
- İşlenmemiş olduğu için çiğ kaju besin değerlerini daha iyi koruyor. Bu sayede çiğ kajunun daha besleyici olduğu biliniyor.
- Daha az katkı maddesi içerdiğinden şeker, tuz, koruyucu maddeye maruz kalma ihtimaliniz azalıyor.
- Protein ve besin lifi bakımından zengin olduğu için sindirim sisteminin sağlıkla çalışmasına katkıda bulunuyor.
- İçerdiği besin lifi ve protein sayesinde uzun süreli bir tokluk hissi sağlıyor.
- Antioksidan bakımından zengin olduğundan çiğ kaju, vücudu serbest radikallerden ve onların zararlı etkilerinden koruyabiliyor.
- Düşük glisemik indeksli olduğundan çiğ kaju kan şekerinin dengelenmesine yardımcı oluyor. Bu sayede aniden acıkmaların, tatlı krizlerinin oluşma riskini de azaltıyor.
Kaju besin değeri nedir?
100 gram çiğ kajunun besin değerleri ortalama olarak şöyledir:
- Kalori: Yaklaşık 553 kcal
- Protein: Yaklaşık 18.2 gram
- Yağ: Yaklaşık 43.9 gram
- Karbonhidrat: Yaklaşık 29 gram
- Lif: Yaklaşık 3.3 gram
- Şeker: Yaklaşık 3.9 gram
- Sodyum: Yaklaşık 12 mg
- Potasyum: Yaklaşık 565 mg
- Kalsiyum: Yaklaşık 37 mg
- Demir: Yaklaşık 6.7 mg
- C Vitamini: Yaklaşık 0.5 mg
Kajunun hamilelere faydaları nelerdir?
- Folik asit açısından zengin bir kaynak olduğundan kaju, bebeğin anne karnındaki gelişimine katkıda bulunabilir.
- İçindeki folik asit sayesinde kajunun özellikle bebeğin beyin ve omurilik gelişimini olumlu etkilediği söylenir.
- Kajunun içeriğinde bulunan demirin de hamilelik sırasında annenin ihtiyacı olan demiri sağlamada katkıları olabileceği söylenir.
- Yeterli demir alımı sayesinde hem annenin hem de bebeğin kansızlık riski azalır.
- Bunların yanında kajunun içeriğinde bulunan proteinler ve enerji de hamilelik sırasında annenin enerji ihtiyacını karşılamaya yardımcı olur.
- Kajunun omega 3 yağ asitleri içerdiği de bilindiğinden hamilelik döneminde tüketilen kajunun bebeğin beyin ve göz gelişimi, annenin de kalp sağlığını desteklediği söylenir.
- İçeriğinde magnezyum da bulunan kaju, bu sayede hamilelik döneminde yaşanan kas ağrılarına, strese iyi gelir.
- Ancak, her besin gibi kajunun da hamilelik sürecinde aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır. Ölçülü ve dengeli bir şekilde tüketildiğinde kaju hamilelik döneminde sağlıklı bir atıştırmalık olabilir ama hamilelik sürecinde beslenme konusunda her zaman bir doktora danışmak önemlidir, unutmayın ve doktorunuzun sizin için uygun görmediği hiçbir besini, ne kadar sağlıklı görünürse görünsün tüketmeyin, aman dikkat.
Kaju nerede yetişir?
Tropikal ve subtropikal iklimlere sahip bölgelerde kolayca yetişebilen kaju bitkisinin ana vatanı Brezilya'dır. 16. yüzyılda bu toprakları istila eden Portekizliler sayesinde geniş bölgelere yayılmıştır. Dünya üzerinde Brezilya ve Portekiz hariç Vietnam, Nijerya, Hindistan, Çin, Endonezya, Güney Amerika'nın belirli bölgelerinde ve batı Afrika kıyılarında yetiştirilir.
Günde ne kadar kaju yenmelidir?
Kajunun faydalarını öğrenince "Günde ne kadar kaju yenmelidir?" diye düşünmeye başladıysanız hemen yanıtlayalım: Genel olarak sağlıklı yetişkinlerin günde yaklaşık 1 avuç kadar (yaklaşık 30 gram) kaju tüketmesi önerilir. Ancak, bu miktar kişinin yaşına, cinsiyetine, metabolizma hızına, genel sağlık durumuna, ihtiyacına ve diğer besin kaynaklarından aldığı besin değerlerine bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle düzenli olarak kaju tüketmeye karar verdiyseniz, herhangi bir sağlık sorununuz olmasa dahi mutlaka doktorunuza ve7veya beslenme uzmanınıza, diyetisyeninize danışıp gerekli ölçümlerinizi yaptırın ve günde ne kadar kaju yiyebileceğinizi doktorunuzdan öğrenin. Zira kaju her ne kadar faydalı olursa olsun aşırı miktarda tüketildiğinde vücuda zararları olabilir, alerjik reaksiyonlar, böbrek ve sindirim sistemi sorunları, aşırı kilo alımı gibi durumlar yaşamanıza sebep olabilir, aman dikkat.
Kajunun zararı var mıdır?
- Bazı bünyelerde alerjik reaksiyonlar oluşmasına sebep olabilir.
- Yüksek kalorili bir besin olduğundan kaju, kilo almanıza sebep olabilir. Bu nedenle asla aşırıya kaçmadan, ölçülü tüketmeniz gerekir.
- İçeriğinde bulunan oksalat sebebiyle aşırı tüketimi böbreklerde taş oluşumunu arttırabilir. Bu nedenle böbrek rahatsızlığı olanların doktorlarına danışmadan tüketmemeleri büyük önem taşır.
- Sağlıklı da olsa içinde bolca yağ bulunduğundan kajunun aşırı tüketimi kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskini arttırabilir.
- Yine kajunun aşırı tüketimi bazı sindirim sistemi sorunlarına yol açabilir.
- Sözün kısası, kaju her ne kadar sağlıklı bir atıştırmalık olarak görülürse görülsün alerjik bir bünyesi olanlar, kronik bir rahatsızlığı bulunanlar ve düzenli ilaç kullananlar başta olmak üzere herkesin düzenli olarak yedikleri-içtikleriyle ilgili doktoruna danışmadan hareket etmemesi büyük önem taşıyor, bizden hatırlatması.
Kaju nasıl yetişir?
- Nemli ve sıcak bölgelerde kolayca yetişen kaju ağaçları, düzenli sulama ister.
- İyi drene edilmiş topraklarda verimli olur.
- Kumlu, killi ve tınlı topraklar kaju bitkisi için uygundur.
- Kaju ağacından verim alabilmek için hava sıcaklığının 30 santigrat derecenin üzerinde olması beklenir.
- Aşırı soğuklar ise kaju bitkisinin en sevmediği hava durumlarındandır ve aşırı soğuklarda meyve veremez.
- Özellikle meyvelerin büyüme döneminde toprağın gübrelerle zenginleştirilmesi önemlidir.